History | റമദാന്‍ വസന്തം - 2025: അറിവ് - 15: ബുഖാറ: ഇസ്ലാമിക പൈതൃകത്തിന്റെ ഈറ്റില്ലം

(KasargodVartha) അറിവ് - 15 (16.03.2025): പത്താം നൂറ്റാണ്ടിൽ ബുഖാറയിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന പ്രമുഖ ഹദീസ് പണ്ഡിതൻ ആരാണ്?

ചരിത്രമുറങ്ങുന്ന ബുഖാറ നഗരം

മധ്യേഷ്യയുടെ ഹൃദയഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ബുഖാറ നഗരം ഇന്ന് ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാന്റെ ഭാഗമാണ്. പുരാതന സിൽക്ക് റോഡിലെ ഒരു പ്രധാന കച്ചവട കേന്ദ്രമായിരുന്ന ഈ നഗരം നൂറ്റാണ്ടുകളായി വിവിധ സംസ്കാരങ്ങളുടെയും മതങ്ങളുടെയും സംഗമസ്ഥാനമാണ്. ക്രിസ്തുവർഷം 500-ൽ പേർഷ്യൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്ന ബുഖാറ, പിന്നീട് ഇസ്ലാമിക ലോകത്ത് ഒരു പ്രധാന വൈജ്ഞാനിക കേന്ദ്രമായി വളർന്നു. അതിന്റെ തന്ത്രപരമായ സ്ഥാനവും സമ്പന്നമായ ചരിത്രവും ബുഖാറയെ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ചരിത്രകാരന്മാർക്കും സഞ്ചാരികൾക്കും ഒരുപോലെ പ്രിയപ്പെട്ട സ്ഥലമാക്കി മാറ്റി.

ഇസ്ലാമിക ചരിത്രത്തിലെ ബുഖാറയുടെ സുവർണ കാലഘട്ടം

എ.ഡി. 700-കളിൽ ഇസ്ലാം ബുഖാറയിൽ എത്തിയതോടെ നഗരം ഒരു പുതിയ യുഗത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചു. സൗരാഷ്ട്ര മതവിശ്വാസിയായിരുന്ന സമാൻ ഖുദ രാജാവ് ഇസ്ലാം സ്വീകരിച്ചതോടെയാണ് ബുഖാറയുടെ ഇസ്ലാമിക ചരിത്രത്തിന് തുടക്കമാകുന്നത്. പിന്നീട്, ഖാത്തിബ് ബ്നു മുസ്ലിം ബുഖാറയിൽ ഒരു പ്രധാന പള്ളി നിർമ്മിക്കുകയും ഇസ്ലാമിക സംസ്കാരത്തിന് അടിത്തറയിടുകയും ചെയ്തു. അബ്ബാസിയ ഖലീഫമാരുടെയും ചൈനയിലെ താംഗ് രാജവംശത്തിന്റെയും യുദ്ധത്തിനു ശേഷം എ.ഡി. 751-ൽ ബുഖാറയിൽ ഇസ്ലാം പൂർണമായും വേരുറപ്പിച്ചു. 850-ൽ ബുഖാറ, സമാൻ ഖുദ സ്ഥാപിച്ച സാമാനിയ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായി ഉയർന്നു. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ബുഖാറ കൈറോ, ബാഗ്ദാദ്, കോർദോവ തുടങ്ങിയ ലോകത്തിലെ പ്രധാന വൈജ്ഞാനിക നഗരങ്ങളോടൊപ്പം സ്ഥാനം പിടിച്ചു.

പ്രമുഖ ഇസ്ലാമിക പണ്ഡിതന്മാരുടെയും സൂഫികളുടെയും നാട്

ബുഖാറ നിരവധി പ്രമുഖ ഇസ്ലാമിക പണ്ഡിതന്മാർക്കും സൂഫികൾക്കും ജന്മം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ബുഖാറ സൂഫിസത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രം കൂടിയായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് നഖ്ശബന്ദി സിൽസില ഇവിടെ വളരെ പ്രചാരം നേടിയിരുന്നു. 14-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ പ്രമുഖ സൂഫി വര്യനായ ബഹാഉദ്ദീൻ നഖ്ശബന്ദിയുടെ സ്മരണയ്ക്കായി നിർമ്മിച്ച സമുച്ചയം ബുഖാറയ്ക്ക് സമീപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഇത് മധ്യേഷ്യയിലെ 'മക്ക' എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്.

ബുഖാറയിലെ ഇസ്ലാമിക വാസ്തുവിദ്യയുടെ അത്ഭുതങ്ങൾ

ബുഖാറ ഇസ്ലാമിക വാസ്തുവിദ്യയുടെ മനോഹരമായ ഉദാഹരണങ്ങൾക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്. ഷൈബാനിയ്യ രാജവംശത്തിന്റെ ഭരണകാലത്ത് (1506-1598) നഗരം വാസ്തുവിദ്യയുടെ സുവർണ കാലഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോയി. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട നിരവധി മസ്ജിദുകളും മദ്രസകളും (ഇസ്ലാമിക പഠന കേന്ദ്രങ്ങൾ) ഇപ്പോഴും ബുഖാറയിൽ കാണാം. പോയി കലോൻ കോംപ്ലക്സ്, കലോൻ മിനാരം, മിർ-ഇ-അറബ് മദ്രസ, കൂകൽദാഷ് മദ്രസ എന്നിവ ബുഖാറയിലെ പ്രധാന ഇസ്ലാമിക വാസ്തുവിദ്യോദാഹരണങ്ങളിൽ ചിലതാണ്. ഈ കെട്ടിടങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക കലയുടെയും വാസ്തുവിദ്യയുടെയും മികച്ച സാക്ഷ്യങ്ങളാണ്.

സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷം: ബുഖാറയുടെ ഇന്നത്തെ അവസ്ഥ

1920-ൽ ബുഖാറൻ പീപ്പിൾസ് സോവിയറ്റ് റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ സ്ഥാപനത്തോടെ ബുഖാറ എമിറേറ്റ് അവസാനിച്ചു. പിന്നീട് 1924-ൽ ഇത് ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ സോവിയറ്റ് സോഷ്യലിസ്റ്റ് റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ ഭാഗമായി. 1991-ൽ ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയ ശേഷം ബുഖാറ അതിന്റെ ചരിത്രപരമായ പൈതൃകം സംരക്ഷിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു. ഇന്ന്, ബുഖാറ ഒരു പ്രധാന വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രമാണ്, കൂടാതെ അതിന്റെ പുരാതന നഗരം യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സൈറ്റുകളിൽ ഒന്നായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ദിവസവും നിരവധി പേർ ഇന്നും ബുഖാറ സന്ദർശിക്കുന്നു.

ഈ ലേഖനം പങ്കുവെക്കുക, അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക.

Bukhara, located in the heart of Central Asia, was a major trading center on the ancient Silk Road and a center of Islamic culture and architecture.

#Bukhara, #IslamicHeritage, #SilkRoad, #Uzbekistan, #History, #Architecture